Terugblik

22 juli
Met mijn terugblik wil ik een aantal losse opmerkingen maken die me zomaar te binnen schieten.

Over de pech zijn al genoeg woorden vuil gemaakt.

Om met de terugreis via Polen te beginnen; dat vond ik maar niets. Mogelijk heeft het een rol gespeeld dat ik de laatste week niet helemaal in topconditie was, maar toch. De heenreis van Kiel met de boot naar Klaipeda beviel een heel stuk beter. Op de een of andere manier vindt ik het overigens geen prettig idee om vooraf ook al een datum voor de terugreis vast te leggen. Ik zal eens kijken of je wat later in het seizoen ook een soort open ticket kunt kopen.

De beste wegen van de Baltische staten waren in Estland te vinden. Niet dat ze geen onverharde wegen hebben, verre van dat. Echter beduidend minder en in betere staat als Letland en Litouwen. In Letland bijvoorbeeld zijn maar 20% van de wegen geasfalteerd. Er wordt wel overal gewerkt aan de wegen. Ook zag ik in verschillende plaatsen, in de buitenwijken, nieuwe flats en luxe woningen staan of gebouwd worden.

Bij Estland had ik 1.4 miljoen inwoners vermeld. Van de twee stevige dames die ook op bezoek waren bij Leiger begreep ik dat het er nog minder zijn, namelijk 1.25 miljoen. Het aantal zou zelfs iets teruglopen de laatste jaren.

Iets wat me al snel opviel was de netheid. Vrijwel nergens zag je rommel liggen. In de grote markthallen in Riga en op de pleinen daaromheen met honderden kramen zag je zelfs geen stukje afval liggen. Ook langs de wegen kom je erg weinig rommel tegen.
Op de markten moest je wel goed op je wisselgeld letten. Diverse keren heb ik meegemaakt dat ze op een rekenapparaat een ander bedrag intoetsten als op de half verborgen weegschaaldisplay stond vermeld. Of ze gaven gewoon te weinig terug. Ook in een museum gebeurde dat. Iedere keer als het gebeurde en ik er een opmerking over maakte werd het zonder meer gecorrigeerd.

Over musea gesproken; vooral in Letland en Litouwen zag je vaak in ieder vertrek een of meerdere vrouwen zitten die druk met hun mobiele telefoon aan het spelen waren. De kroon spande het museum in Palanga, waarin ook het barnsteen museum is ondergebracht. Als je iets wilde vragen waren ze vaak niet erg behulpzaam en/of verstonden ze geen enkele andere taal. Soms spraken ze ook Russisch maar dat spreek ik weer niet. In tegenstelling tot veel andere ervaringen werd er weinig tot geen moeite voor gedaan. Daarmee wil ik niet zeggen dat het/er geen prettige mensen waren. Verre van dat.

Zoveel mogelijk heb ik geprobeerd om contact te maken en een praatje te beginnen. Daar ben ik ondanks de taalproblemen erg positief over. Als je zelf spontaan contact zocht werd dat in de regel snel opgepakt. Alles bij elkaar heb ik veel leuke ontmoetingen gehad. Soms erg onverwachte. Bijvoorbeeld met de alleen wonende oude boerin in de buurt van de kruisberg. Mijn coördinaten klopten niet, waardoor ik het verkeerde karrepad was ingereden. Dan probeer je de weg te vragen bij een boerderijtje. Met veel handen en voeten, lachen en aanraken werd uiteindelijk over en weer duidelijk hoe en wat. Of die leuke spontane jonge vrouw in het museum in Plateliai, in het Žemaitijos nationaal park. Of... Teveel om op te noemen. Er waren gewoon veel mensen, mannen en vrouwen, waar snel een bepaalde klik mee was en waar ik leuke gesprekken mee heb gehad. Het hangt ook veel van jezelf en je eigen gedrag af.

Camperplaatsen zijn een nog onbekend fenomeen. Je mag vrij kamperen volgens een soort allemansrecht zoals ze dat in Zweden ook kennen. In de regionale- en nationale parken is dat niet toegestaan, behalve op speciaal daarvoor aangelegde recreatieplaatsen.
Vooral aan de kusten zijn veel campings te vinden. Diverse, vaak particuliere, zijn niet gedocumenteerd. In het oosten zijn een stuk minder campings en recreatieplaatsen te vinden. Behalve langs het grote Peipsi meer.
Een mooi systeem vond ik de door het staats-bosbeheer aangelegde recreatieplaatsen. In de nationale parken moest je daar soms een beperkt bedrag voor betalen. Mits het goed bereikbaar was, kon je daar met de camper prima terecht. Soms lagen ze in een uithoek en waren ze alleen via vele kilometers verschrikkelijke wasborden te bereiken. Die ben ik niet uit de weg gegaan. Wel heb ik me nog wel eens heb afgevraagd waar ik aan begonnen was. De wielmoeren van de camper heb ik regelmatig even nagetrokken. Soms bleek dat niet onterecht.
De Baltikers zelf kamperen in de regel zoals wij vroeger ook vrijwel allemaal deden, met een tentje. Slechts één Baltische camper heb ik gezien en maar een paar handen vol caravans. Sowieso heb ik, behalve op de campings in de grote steden, vrijwel geen campers gezien. Degene die ik zag waren vrijwel allemaal Duitsers. 

Onveilig heb ik me eigenlijk niet gevoeld. Ondanks dat ik alleen was en veel vrij heb gekampeerd. Ook op afgelegen plaatsen. Heel vaak stond ik daar alleen te overnachten. Er werd wel, ook door Baltikers, regelmatig gezegd dat parkeren en vrij kamperen in en bij steden riskant kan zijn. In Riga bijvoorbeeld zag ik langs de rustige weg naar de city camping heel erg veel glas van autoruiten liggen. Daar zou ik mijn camper niet graag neerzetten. 

De prijzen zijn me in veel gevallen erg mee gevallen. Je zag soms wel grote verschillen. Als fruitliefhebber ben ik niets tekort gekomen en heb ik, een enkele uitzondering daargelaten, zeker niet meer betaald als in Nederland.
Aan prijzen van campings is geen touw vast te knopen. Regelmatig heb ik op zeer goed geoutilleerde campings bij een hotel of restaurant gestaan voor zeer weinig geld. Soms stond ik op een plek, zonder voorzieningen, die de naam camping niet zou mogen dragen maar waar relatief veel geld werd gevraagd.

Opvallend vond ik het grote aantal slecht onderhouden en vervallen huizen en gebouwen. Ook in een groot aantal steden. In de hoofdsteden was al veel gerestaureerd en herbouwd. De gevolgen van verschillende bezettingsmachten, met name de Sovjets, waren nog duidelijk zichtbaar. En zeker niet positief. De Baltikers hadden hier in de regel ook een uitgesproken mening over. Met name in het Oosten, waar veel Russen wonen.
Je raakt er aan gewend maar vooral in het begin had ik duidelijk het gevoel dat ze in de Baltische staten nog 50 jaar achterlopen en er nog veel armoede heerst. In sommige opzichten mag dat mogelijk zo zijn maar vergis je niet. Ook op technologisch gebied loopt men zeker niet achter. Met name in Estland heeft men bijvoorbeeld op het gebied van toepassingen voor mobiele technologieën een voorsprong op ons.

En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Nog enkele opmerkingen tot slot.
De rust en ruimte buiten de grote steden vond ik een weldaad. Ondanks de mogelijk ogenschijnlijke armoede op het platte land. Het is maar de vraag wie gelukkiger zijn. Waar de lage gemiddelde leeftijd, vooral van mannen, aan te wijten is zou ik niet weten. Maar of dat aan het plattelandsleven ligt? Men rookt en drinkt er wel erg veel.
Hoe dan ook heb ik een heel andere rondreis dan anders en verwacht gemaakt. Met veel plezier heb ik weer erg veel gezien en leuke en mooie mensen ontmoet.

Hopelijk heb ik jullie ook met plezier een stukje kunnen meenemen op deze rondreis.

Bedankt voor al jullie reacties in allerlei vormen en tot...Henk

Ibbenbüren, dag 2

22 juli
Twee films, een boek en een dag verder.

Zoals gehoopt lijkt het er op dat slechte stekkerverbindingen, net als vorig jaar in Zweden, het motorprobleem hadden veroorzaakt.
Er waren geen nieuwe stekkers op voorraad. Die moeten in Nederland dus nog vervangen worden.
Nadrukkelijk heb ik gevraagd of de 10% benzine die ik per ongeluk had getankt een probleem zou kunnen geven. Men verzekerde mij dat ik me daar geen zorgen over hoefde te maken. Wel was het verstandig om een aantal keren na een paar honderd kilometer weer bij te tanken. Dat bracht de verhouding tussen diesel en benzine sneller terug. Een aantal belangrijke onderdelen voor de dieselinjectie worden door de diesel gesmeerd. Als dat niet voldoende gebeurt krijg je erg hoge onkosten. Laten we er het beste er maar van hopen.

Na een dikke rekening kon ik weer op pad.

Straks, als ik weer in Doorwerth ben, zal ik nog even een terugblik maken.

Ibbenbüren, Pech

21 juli
Nog maar 167 kilometer van Doorwerth en toen kreeg ik pech. Vlak voor een benzinepomp aan de 30 ging mijn motorprobleemlampje branden. Tanken moest ik toch, dus dat eerst maar doen. Dan kon ik ook even onder de motorkap kijken.
In gedachten bij de problemen, pak ik bij de pomp de verkeerde brandstof. Gelukkig merkte ik dat snel. Maar 8 liter superplus getankt op een volle tank. Dat moet kunnen. Beter dan andersom. Diesel in een benzinetank.

Alle verbindingen nagekeken op de parkeerplaats en de motor weer gestart. Na twee tellen weer het probleem. Dan maar een garage opzoeken in het 2 kilometer verder liggende Ibbenbüren. Met een slakkengang via de vluchtstrook.

De eerste garage

Bij de eerste de beste garage een test laten doen. Ze konden wel zien dat er een probleem met de injectie van 1 cilinder en een laaddruksensor was.
Hoogvliegers waren het niet en ze konden me niet verder helpen. Wel konden ze me vertellen dat er 1 kilometer verder een Opel en Fiat dealer was.
Na het afrekenen ben ik daar naar toe gegaan. Druk, druk, meneer. Morgen konden ze me voor een uurtje wel ergens tussendoor helpen. Tenminste, onderzoeken wat er precies aan de hand was en of er onderdelen nodig en verkrijgbaar waren. Veel keus had ik niet.

Mooi aan de achterkant maar daar moest ik toch weer weg omdat het alarm anders problemen kon geven na sluitingstijd

Dan maar op de gewone parkeerplaats bij de garage

Voor de zekerheid de verzekering vast gebeld. Ze konden maximaal 2 dagen een hotel regelen. Dat gaf zoveel gedoe dat ik in overleg nu een plaatsje bij de garage heb voor vannacht.
Eigenlijk heb ik er een hard hoofd in dat ze het probleem kunnen oplossen. Eerst morgen maar afwachten.

Inmiddels had ik dus al thuis kunnen zijn.
Tja, dat noemen ze pech.

Magdeburg, Oude centrum dag 2

20 juli

De rondreis Door de Baltische staten is bijna ten einde.
Het werd inderdaad de voorspelde hete dag. Vanmorgen om 6 uur was het al 23 graden buiten. Vanavond laat zou het nog 28 á 30 graden zijn. We gaan het meten.

Morgen, tijdens de laatste etappe wordt regen en onweer verwacht.

Dat was het weerpraatje.

Een mooie maquette van de gigantische Domkirche

Domkirche uit 937

Een zeer rijk versierde kansel met albasten voorstellingen van 

Adam en Eva, de zondvloed enz.

Het leek mij een goed plan om met die hitte eerst wat kerken te bezoeken en op de terugweg nog wat boodschappen te doen.

Tegen de middag heb ik mijn plannen bijgesteld. Het was zo bloedverziekend heet dat ik er helemaal genoeg van had. Overal liepen de mensen te puffen. Er waren zelfs mensen bevangen door de hitte. Op de camperplaats kwam er nog een ziekenauto aan te pas.

Op mijn stadswoestijntocht heb ik nog wel de Wallonerkirche, St. Petri Magdalenenkapelle, Johanniskirche uit 1131 en de Domkirche uit 937 gezien. En toen was het op.

Wallonerkirche

St. Petri Magdalenen Kapelle

Johanniskirche uit 1131. Ook al veel hel en verdoemenis.

In het mooie overdekte winkelcentrum heb ik nog een flinke bak ijs ijs gegeten, wat frisdrank voor de terugreis en een hopelijk lekker brood gekocht. En een hopelijk ook lekker vruchtengebakje voor bij de koffie vanavond.

Op weg naar de uitgang keek ik even in de etalage van een juwelier naar wat horloges. Er lagen diverse horloges van tienduizenden Euro's bij. De duurste was 37.500,00 Euro. Je krijgt er niet meer tijd mee.

In de schaduw.

Als ik dit overleef dan komt er morgen nog een terugblik.

Magdeburg, Oude centrum

19 juli

Gisteravond redelijk laat op de camperplaats aangekomen. Het was nog erg warm. Toen ik om een uur of 11 doodmoe naar bed ging was het nog 23 graden. Bij veel campers zat men nog gezellig buiten. Vandaag was het ook warm. Morgen strakblauw en bloedheet. We gaan het meemaken.

Het medische praatje; mijn eten van gisteravond lag me vanmorgen nog zwaar op de maag. Het kolkt en borrelt nog dat het een lieve lust is. Wel is het er in gebleven maar daar is dan ook alles mee gezegd. Nog steeds voel ik me erg beroerd. Daar word je niet echt vrolijk van. Ondanks dat ik zo goed en kwaad als dat ging ben blijven doen wat ik graag wilde heb ik noodgedwongen ook veel moeten aanpassen. Vandaag ben ik ondanks alles ook zoveel mogelijk weer mijn gang gegaan. Daar voel je jezelf toch beter bij.

Er lijkt nog meer dan voldoende plaats naast mij maar ik sta al gedeeltelijk op een aangegeven weg. Daar moeten, zoals je op de foto kunt zien, onder andere de tankwagens langs kunnen om de rondvaartboten af te tanken.

Vanmorgen was ik zoals gebruikelijk al erg vroeg wakker. Niet van harte want ik had een gat in de dag willen slapen. Dan maar wat dagdromen vandaag.
Daar kwam ook al niets van terecht. Eerst ben ik met mijn watervoorziening bezig geweest. Het leek er op dat de pompmotor stuk was. Bij het vervangen bleek dat niet het geval. Na enig meetwerk bleek het probleem in het schakelaartje in de kraan te zitten. Een vervelende klus omdat de kraan er bijna niet is uit te krijgen. Daarom maar een tijdelijke oplossing bedacht met een stuk snoer en een schakelaartje uit mijn trukendoos los op het aanrecht. Die vervelende klus zou ik in Doorwerth wel doen. Het stond me echter toch niet aan en nadat ik de stad in was geweest heb ik toch maar alle slangen en draden losgemaakt om de kraan te kunnen repareren.
Hij doet weer wat hij hoort te doen.

Wie kent ze niet. De Maagdenburger halve bollen. 

Mooie maquette van het complex. ik kreeg weer op mijn kop dat er geen foto's van mochten worden gemaakt. Moeten ze er maar een bordje bij zetten.

In de stad ben ik eerst maar eens naar de kapper geweest. Het werd hoog tijd.
Verder heb ik wat fruit gekocht op de markt en heb ik de "Grüne Zitadelle" van Friedensreich Hundertwasser bezocht. Daar ben ik al eerder geweest maar het is en blijft een vrolijk feestje om dat gebouw te zien.
De toren lijkt niet scheef maar is gewoon scheef. Er is niets rechthoekig aan het gebouw.

Een fontein die wel werkt

Jammer genoeg hadden ze geen dingen meer van Britto. Een kunstenaar die ook veel met vrolijke kleuren werkt. Of ik dus niets gekocht heb? Eh, ... Kennen jullie Formano? Ik heb ze een keer gekust want je kan niet weten maar ze bleef er steenkoud onder.

Storkow/Mark - Duitsland

18 juli
Toch maar doorgereden naar Duitsland en na 455 kilometer in Storkow aangekomen. (Je had dus toch gelijk broeder.) Storkow had een leuke kleine camperplaats maar hij was net vol. Er kunnen maar vijf  a zes campers staan. Ik ben op een gewone parkeerplaats er naast gaan staan en zie wel wat er van komt. Als ik een bonnetje rijker toch nog moet vertrekken kan ik altijd nog naar Magdeburg rijden. Daar zijn een stuk of veertig plaatsen. Veel puf heb ik daar niet meer voor want ik ben doodmoe. Mede omdat ik al een kleine week niet fatsoenlijk heb kunnen eten en hoofdzakelijk droge crackers en bosbessen heb gehad. Daardoor raak je veel energie kwijt en ook aardig wat kilo's. 

Mooi plekje in een aardig stadje

Hefbrug bij de sluizen met een loopbrug er naast. 

Mooi punt om naar het schutten van de boten te kijken. Dat werd ook veel gedaan.

Omdat ik redelijk vroeg op de dag was had ik nog wel een plekje verwacht. Misschien dat er nog iemand vertrekt. Al zag het daar niet echt naar uit. Je mag er geen zogenaamd camping gedrag vertonen en er maximaal drie dagen verblijven. Het leek er echter meer op dat het als een langer durende kampeerplaats werd gebruikt. De hele club zat voortdurend over en weer bij elkaar.

Storkow is een leuk oud stadje. Er zijn diverse plekken waar de tijd lijkt te hebben stil gestaan. Ze hadden er een unieke watermolen die al in 1883, na een renovatie, ook door een stoommachine kon worden aangedreven. Alleen de stoommachine is weer gerestaureerd na verwoesting van de watermolen door oorlogsgeweld.

In de molenbeek zag ik hele scholen jonge ruisvoorn zwemmen. Ook altijd leuk om te zien.

En toen kon ik (zonder bonnetje) vertrekken. Behoorlijk vervelend na zo'n zware dag is nog zwak uitgedrukt. Van balorigheid en om goed geconcentreerd te blijven heb ik de bijna 200 kilometer naar Magdeburg met 130 per uur gereden. En ook uit balorigheid heb ik voor het eerst weer een keer gewoon eten gekookt. De laatste keer dat ik warm had gegeten waren de pannenkoeken in Kiidjärve. Ik merk vanzelf wel of het goed gaat. De laatste aardappel uit Estland heb ik rauw gebakken. Met tuinbonen en iets dat lijkt op "mama's kötbullar". Die aardappels waren zo groot dat je er twee dagen van kon eten. Nu helemaal.

Hoogstwaarschijnlijk blijf ik hier morgen en overmorgen ook. 

Toen ik in Magdeburg aankwam dacht ik eerst dat het onwaarschijnlijke was gebeurd en dat er geen plaats meer was. Gelukkig kon ik met veel moeite nog een plekje vinden. Ik sta er behoorlijk schuin, zelfs op de hoogste trap van de oprijblokken. Daarom was het plekje misschien nog vrij.

Morgen en overmorgen meer over Magdeburg.

Welterusten!

Chlebo

17 juli

Vanmorgen vrolijk afgerekend met een mooie Poolse schone. Voor de camperplaats. Zonder elektra was alle luxe maar 7,70 euro. Ze kwam zelfs haar hokje uit om me uit te zwaaien. Toch een leuk begin van de dag.

Vanaf 6 uur vanmorgen zat ze er al. Dan moet het hek weer open. 's Avonds om 10 uur wordt alles afgesloten. Laatkomers kunnen eventueel op de parkeerplaats voor de hekken overnachten.

Het was aardig druk op de wegen. Vooral als je de Baltische staten een tijdje gewend bent. Warschau was helemaal druk. Ik heb er lang over gedaan om die grote drukke stad door te komen. En dat waren nog maar de buitenwijken.

Via zeer smalle wegen ben ik bij een nieuwe jonge buurvrouw aanbeland. Een zeer nieuwsgierige jongedame. In de Baltische staten zag je bij een boerderij vaak maar een koe staan aan een paar meter touw. Hier in Polen ook, al heb ik hier ook verschillende mega stallen gezien.

Na 375 kilometer ben ik op minicamping Bumerang in Chlebo (bij Lipce Reymontowskie) aanbeland. Aan de overkant van de weg staat het gelijknamige, bijbehorende pension. Op mijn kaart kon ik het niet vinden maar met de GPS wel. Ook hier ben ik weer de enige gast. (Altijd leuk om een enige gast te zijn.) Het ligt wel in een uithoek. Lekker rustig dus. Geen auto's. Alleen een kraaiende haan en loeiende koeien. Zelfs het internet en de mobiele telefoonverbinding liggen er regelmatig uit. Dat is weer iets té rustig.

Weer een mooie zonsondergang over de akkers. Minder mooi vond ik overal in Polen de grote hoeveelheid schreeuwerige reclame. In de steden was het helemaal erg.